Tagi
Co zobaczyć w Gdańsku, Dom Cechu Młynarzy, Dom Wędkarza, Dwór Młyński, Gdańsk, Mały Młyn, Most Chlebowy, most miłości, Wielki Młyn, zabytki, zabytki Gdańska
Dziś opowiem o Wielkim i Małym Młynie w Gdańsku.
Jedną z największych krzyżackich inwestycji w Gdańsku było przeprowadzenie nowego kanału Raduni około XV wieku. Wzdłuż niego powstały wtedy kuźnia miedzi, tartak, szlifiernie i młyny zbożowe (wśród nich Wielki Młyn).
Pierwsze informacje o Wielkim Młynie pochodzą z 1365 roku. Budynek ten spłonął w 1391 roku, ale wkrótce go odbudowano i praktycznie w niezmienionej formie dotrwał do obecnych czasów.
Wielki Młyn położony jest na specjalnie utworzonej na Kanale Raduni wyspie zwanej Tarczą. Woda opływająca budowlę z obu stron pozwoliła na zamontowanie najpierw 12, a potem 18 kół wodnych o pięciometrowej średnicy. Mielono tu zboże, a jego ogromne poddasze mieściło magazyny na zboże i mąkę. Dobudowany przy wschodniej ścianie piec z wysokim kominem umożliwił wypiekanie na miejscu chleba. Wiadomo, że w 1471 roku ten młyn obsługiwało 22 pracowników, ale w późniejszych stuleciach liczba ta się zwiększała. Pierwotne koła młyńskie pracowały do XIX wieku. Zmieniono je na turbiny parowe, a potem elektryczne pracujące do zniszczenia budynku w 1945 roku. Wtedy zawaleniu uległ szczyt zachodni, a wschodni wyszczerbił się u góry. Spaliła się więźba dachowa i wszystkie drewniane urządzenia młyna. Na początku lat 60. XX wieku budynek odbudowano na potrzeby jednej z central handlowych, jednak odbudowa znacznie naruszyła zabytkową budowlę (m.in. wykuto nowe okna, zniszczono pierwotny układ wnętrza). Niestety nie ma również wielkich kół młyńskich.
Budowlę zbudowano na planie prostokąta o długości ponad 40 metrów i wysokości 26 metrów.
Obecnie w Wielkim Młynie trwają prace remontowe. To właśnie tutaj przeniesione zostanie Muzeum Bursztynu (planowane otwarcie 24 lipca 2021).
Poniżej umieściłam link do tego co można było zobaczyć w Muzeum Bursztynu, które mieściło się w Katowni.
https://magictravelsaroundtheworld.wordpress.com/2018/05/20/noc-muzeow-w-gdansku/
Wielki Młyn poprzez stulecia został obudowany mniejszymi budynkami, które utworzyły Dwór Młyński. Zabudowania te zlikwidowano pod koniec XIX wieku, zostawiając tylko Dom Cechu Młynarzy. Przeniesiono go jednak z północnej strony Wielkiego Młyna przed jego zachodnią ścianę. Początkowo budynek był siedzibą cechu, a później nadzorującego pracę w młynie werkmistrza. Budynek został zniszczony w 1945 roku i odbudowano go w latach 90. XX wieku.
Ten widok przedstawiający Dom Cechu Młynarzy jest jednym z najczęściej fotografowanych w Gdańsku.
Takie zdjęcie można zrobić stojąc na Moście Chlebowym zwanym obecnie także „Mostem Miłości”, który łączy ulice Kowalską i Korzenną. Prawie nie widać już jednak jego ażurowych balustrad, które zasłaniają zawieszone na nich kłódki.
Na przestrzeni wieków wygląd mostu zmieniał się – poszerzano go, a później puszczono nawet linię tramwajową (po II wojnie światowej jej nie odbudowano). Wcześniej jednak piekarze rozstawiali wzdłuż niego swoje kramy i sprzedawali wyroby – stąd jego nazwa. W oddali widać wieżę Kościoła św. Katarzyny.
To jeszcze jedno popularne miejsce z którego warto zobaczyć ten Most Chlebowy nad Kanałem Raduni. Znajduje się ono obok Domu Opatów Pelplińskich (ul. Elżbietańska).
Z wielu budowli przemysłowych jakie powstały nad kanałem Raduni od średniowiecza oprócz Wielkiego Młyna przetrwała jeszcze tylko jedna i jest nią Mały Młyn (ul. Rajska 2; obok Kościoła św. Katarzyny i naprzeciwko Wielkiego Młyna). Powstał w II połowie XIV wieku i służył jako spichlerz. Budynek obejmuje oba brzegi Kanału Raduni. Został zniszczony w 1945 roku i odbudowany w latach 60. XX wieku. Mieści się tutaj gdański oddział Polskiego Związku Wędkarskiego (tzw. Dom Wędkarza).
Tak wygląda gotycka fasada zachodnia.